دستگاه لیبل چسبان یا دستگاه لیبل زن

معرفی دستگاه لیبل چسبان

دستگاه لیبل چسبان یکی از پنج دستگاه اصلی در صنعت بسته بندی است. بدلیل تنوع بالای لیبل ها، شاهد ماشین آلات متنوع لیبل زن صنعتی هستیم. آنچه که مورد نظر ماست، دستگاهی برای لیبل های از پیش چاپ شده میباشد. (دستگاه هایی که خودشان پرینتر دارند نوع دیگری هستند). ناگفته نماند که این دستگاه نام دیگرش لیبل زن پشت چسبدار است. نکته مهم آنکه از آن در خطوط تولیدی ظرفیت بالا بهره میبریم. یعنی در شرایطی که چسباندن لیبل با دست و نیروی انسانی مقرون به صرفه نباشد.

قیمت دستگاه لیبل چسبان

قیمت دستگاه لیبل چسبان متاثر از چند پارامتر بسیار مهم است.

• تعداد لیبل هایی که بر روی یک ظرف میچسبد. (یعنی روی هر یک ظرف چند لیبل میچسبانیم؟ یک لیبل؟ دو لیبل؟ یا تعداد بیشتر)
• شکل هندسی ظروف که میتوانند گرد، تخت، بیضوی یا اشکال غیر هندسی باشند.
• گرید مورد نظر. ( بدون گرید، گرید صنایع شیمیایی، صنایع غذایی، صنایع دارویی و…)
• برند های مورد استفاده در بخش الکترونیکی و الکتریکی.

البته پارامتر های دیگری بروی قیمت اثرگذارند که عمدتا وابسته به نیاز کارفرما هستند.

در مورد تعداد لیبل ها که طبیعتا هرچه بیشتر باشد، هزینه دستگاه بالاتر خواهد بود. آنها میتوانند یک، دو، سه و یا حتی چهار لیبل باشند. یعنی به روی یک ظرف یک لیبل یا دو لیبل یا… بچسبد. (اصطلاح رایج دو طرفه و سه طرفه از همین مسئله نشات گرفته است). در مورد شکل هندسی، دو دسته اصلی گرد و تخت را داریم. عموما دستگاه مناسب ظروف گرد نسبت به ظروف کتابی (تخت) قیمت پایین تری دارند. همچنین دستگاه های فوقانی هم گروه دیگری از ماشین آلات لیبل هستند. آنها لیبل را بر روی سطح فوقانی و یا درب بطری میچسبانند. این ماشین آلات به نسبت از قیمت پایین تری برخوردارند.

دو مدل اصلی

دستگاه لیبل چسبان دسته بندی های متفاوتی دارد. شکل هندسی ظروفی که آنها را لیبل چسبانی میکند، تعداد لیبل هایی که میچسباند، استانداردهایی که آنها را میگذراند (پاس میکند) و… از جمله پارامترهای ایجاد دسته بندی های آن هستند. در این پاراگراف اما دسته بندی اصلی و مورد نظر ما نحوه عملکرد آن است. این دستگاه میتواند به صورت تمام اتوماتیک و یا نیمه اتوماتیک باشد.

دستگاه لیبل چسبان دستی (نیمه اتوماتیک)

این دستگاه مناسب بسته بندی با ظرفیت های پایین است. بسته به ابعاد لیبل و ظرف میتواند بین 200 تا 700 ظرف را در ساعت  لیبل چسبانی کند. هنگام کار ابتدا اپراتور بطری را با دست بر روی محل مخصوصش قرار میدهد. در مرحله بعد دستگاه لیبل را بر روی آن میچسباند و سپس اپراتور بطری را برمیدارد. از جمله مزیت های آن ابعاد بسیار کوچکش میباشد. این ویژگی مخصوصا در زمانی که تولید با ظرفیت پایین است بسیار عالیست. زیرا در این شرایط فضای زیادی نداریم و یک دستگاه با ابعاد نیم متر در نیم متر فوق العاده است.

دستگاه لیبل چسبان اتوماتیک

دستگاه تمام اتوماتیک مناسب خطوط بسته بندی با ظرفیت های بالاست. در این مدل بطری ها ابتدای نوار نقاله قرار میگیرند و کانوایر آنها را یک به یک جلو می آورد. در حین جلو  آمدن فاصله بین بطری ها توسط فاصله انداز تنظیم میگردد. همچنین جهت و زاویه آنها توسط بخش صاف کن متناسب با شرایط اپلیکیتور منظم و یکنواخت میگردد. پس از آن لیبل ها حین حرکت ظروف از جلوی تیغه اپلیکیتور به روی آنها میچسبند. در نهایت بخش اتوی لیبل، آنها را محکم روی بطری ها اتو میکند.

ورود و خروج بطری ها به/از نوار نقاله

در مورد ورود و خروج بطری ها به روی نوار نقاله نیز دو حالت داریم. حالت اول این که آنها را با دست وی نوار نقاله قرار دهیم. حالت دوم بدیت صورت است که ظروف از نوار نقاله دیگری به روی نوار ما می آیند و سپس به نوار دیگری منتل میگردند. نوار هایی که گفتیم میتوانند مربوط به یک دستگاه دیگر مثل پرکن و یا یک نوار انتقال دهنده باشند.

لیبل پشت چسبدار

لیبل های پشت چسب دار پرمصرف ترین و محبوب ترین و در عین حال شناخته شده ترین نوع لیبل هستند. ساخت و چاپ آنها به نحوی است که تمامی سطح پشتش آن آغشته به چسب است و می‌توانند بر روی سطوح صاف و صیقلی بچسبند. در حین طراحی آنها می توانیم برای آنها هر شکل هندسی را در نظر بگیریم. مثلاً به صورت نیم دایره یا به شکل های غیر هندسی بخشی از آنها را برش بزنیم. البته در کاربرد آنها یک نکته مهم وجود دارد. آنها را صرفاً می توانیم بر روی سطوح صاف بچسبانیم. پس قبل از انتخاب و طراحی حتماً به این نکته مهم توجه داشته باشیم. نکته مهم دیگری که برای استفاده از دستگاه لیبل زن پشت چسب دار بایستی در نظر داشته باشیم اینست که لیبل ها به صورت رول باشند.

ابعاد دستگاه

دسته بندی دستگاه لیبل چسبان

این دستگاه نزدیک به ۷۵ درصد بازار صنعت لیبل در کشور را در دست دارد. بنابراین آشنایی با دسته بندی آنها برای خریداران کمک خوبی در جهت انتخاب صحیح است. بجز خریداران، این آشنای بری قشر دیگری هم مفید است. با کسب ین اطلاعات، طراحان در صنعت بطری، ظروف کاربردی تری را طراحی خواهند کرد

دسته بندی این ماشین آلات بر اساس ویژگی های مختلفی صورت میگیرد. از جمله آنها شکل هندسی ظروف است. بر این اساس میتوانیم از دستگاه های زیر نام ببریم.

• دستگاه گرد زن
• دستگاه تخت زن
• دستگاه دو منظوره (گرد و تخت)
• دستگاه فوقانی

البته در سال‌های اخیر تغییرات و ابتکاراتی در طراحی بطری ها ایجاد شده است. به همین سبب طراحی هایی نظیر بطری‌های بیضوی، مثلثی، کونیک و نیز اشکال غیر هندسی را می بینیم. با اینکه برای این اشکال جدید به دستگاه های متفاوتی نیاز داریم ولیکن در نامگذاری دستگاه ها اسامی جدیدی را مشاهده نمی کنیم.

انواع مدل های دستگاه لیبل چسبان 

اگر بخواهیم تمامی مباحث مطرح شده در بالا را در یک جا جمع بندی کنیم می توانیم مدلهای پر مصرف را به صورت زیر بیان کنیم:

دستگاه لیبل چسبان گرد:

این مدل از دستگاه برای چسباندن یک لیبل به دور بطری های گرد (استوانه ای) کاربرد دارد. در مجموعه امین ماشین این مدل از دستگاه ها شامل سه زیر شاخه است.

• دستگاه گرد زن: برای بطری های گرد که میخواهیم یک لیبل روی آنها بچسبانیم.
• دستگاه گرد اورلپ: برای بطری های گرد که میخواهیم یک لیبل دور تا دور بطری را احاطه کند.
•  لیبل زن ویال: برای بطری های گرد (استوانه ای) با قطر بسیار پایین کاربرد دارد. به طور مثال لوله آزمایش و ویال دارویی مناسب است.

دستگاه لیبل چسبان دو طرفه:

این دستگاه را به منظور چسباندن دو لیبل بر روی بطری ها به کار می بریم. در مجموعه امین ماشین این مدل از دستگاه شامل سه زیر شاخه است.

• دستگاه لیبل زن صنعتی دو طرفه تخت: این دستگاه به منظور چسباندن لیبل بر روی بطری های تخت (کتابی) یا دو لیبل خواهد بود.
• دستگاه لیبل زن صنعتی دو طرفه دو منظوره: این دستگاه برای الصاق دو لیبل به بطری های گرد و تخت به کار میرود. از این رو آنرا دو منظوره مینامیم.
• دستگاه لیبل زن صنعتی دو طرفه گرد اورلپ: این دستگاه جهت چسبانش دو لیبل بر روی بطری های گرد و یا حتی نیمه گرد به صورت اورلپ به کار میرود. (اورلپ یعنی اینکه دو لیبل تمام محیط بطری را میپوشانند).

دستگاه لیبل چسبان فوقانی:

این دستگاه برای چسباندن لیبل بر روی سطوح فوقانی و یا کف بطری ها به کار میرود این مدل از دستگاه در مجموعه امین ماشین شامل سه زیر شاخه است.

• دستگاه فوقانی: این دستگاه به منظور الصاق لیبل بر روی درب (سطح فوقانی) و یا کف بطری های گرد یا تخت به کار میرود.
• دستگاه فوقانی به همراه دو طرفه: این دستگاه کاربرد زیادی در بسته بندی محصولات آرایشی دارد. از آن جهت چسبانش لیبل فوقانی و نیز دو لیبل دو طرفه بر روی کناره بطری های تخت یا گرد استفاده میکنیم.
• دستگاه فوقانی به همراه گرد اورلپ: این دستگاه نیز کاربرد فراوانی در صنایع آرایشی بهداشتی دارد. میتوانیم از آن به منظور چسباندن لیبل فوقانی به همراه یک لیبل گرد به صورت اورلپ استفاده کنیم. (لیبل به دور بطری های گرد به نحوی که تمام محیط بطری را بپوشاند).

دستگاه لیبل چسبان سه طرفه:

از این دستگاه برای الصاق سه لیبل بر روی کناره های بطری‌ها استفاده می‌کنیم. عموماً به این صورت خواهد بود دو لیبل اصلی بر روی کناره ها یعنی چپ و راست بطری قرار می گیرند. همچنین یک لیبل کوچکتر را بر روی یکی از سمت های چپ و راست بالاتر از لیبل اصلی برای درج اطلاعاتی خاص میچسبانیم.

ابعاد بطری و لیبل

فیلم کارکرد دستگاه لیبل زن صنعتی دو طرفه تخت:

فیلم کارکرد دستگاه دو طرفه دو منظوره:

فیلم کارکرد دستگاه دو طرفه گرد و تخت:

فیلم کارکرد دستگاه دوطرفه تخت:

فیلم کارکرد دستگاه دوطرفه گرد:

فیلم کارکرد دستگاه فوقانی:

فیلم کارکرد دستگاه فوقانی2:

فیلم کارکرد دستگاه لیبل چسبان گرد:

لیبل در صنایع گوناگون:

دستگاه لیبل چسبان در صنایع گوناگونی کاربرد دارد. اصولا این دستگاه در هر صنعتی که یاز به بسه بندی باشد به چشم میخورد. صنایع مواد غذایی، صنایع مواد آرایشی، صنایع مود شوینده، صنایع مواد شیمیایی و نیز صنایع داروسازی. در این صنعت تفاوت ها به قدری است که از آن با نام لیبل چسبان دارویی نام میبریم. البته بسته بندی ها در مواد دارویی تنوع زیادی دارد. از این رو این دسته از ماشین آلات خود مدل های متنوعی دارند. به طور نمونه از دستگاهی که برای ویال های دارویی به کار میبریم با نام لیبل زن ویال یاد میکنیم.

لیبل های حرارتی:

بجز لیبل های پشت چسبدار، لیبل های دیگری نیز در این صنعت حضور دارند. یکی از محبوب ترین آنها، لیبل های حرارتی یا لیبل شرینک میباشد. این لیبل ویژگی های منحصر بفردی دارد که میتواند محدودیت های کار با لیبل پشت چسبدار را پوشش دهد. همچنین کار با این لیبل با دستگاهی به نام دستگاه لیبل شیرینگ (تلفظ صحیح آن لیبل شرینک است) صورت میگیرد.

ساخت تخصصی قالب بطری

یکی از دغدغه ها در لیبل چسبانی، کیفیت بطری هاست. بسیاری از مواقع کیفیت پایین لیبل چسبانی به خاطر بی کیفیتی ظروف است. به همین خاطر ما در گروه صنعتی امین تصمیم گرفتیم تا برای آن راه حلی پیدا کنیم. بدین ترتیب به عنوان نخستین مجموعه ماشین ساز، اقدام به تشکیل تیم طراحی و ساخت قالب بطری پت نمود. بدین ترتیب ملاحظاتی که باعث بالا رفتن کیفیت لیبل چسبانی هستند در طراحی ها لحاظ میگردند.

بخش های مختلف دستگاه لیبل چسبان

یک نکته بسیار مهم برای مدیران فنی شناخت خوب از بخش های مختلف دستگاه لیبل زن صنعتی است، در این شرایط میتوانیم انتخاب درستی در هگام خرید داشته باشیم. برای همین هم در این مقاله به بررسی این بخش ها می پردازیم. مهم ترین بخش های دستگاه شامل استراکچر، نوار نقاله، بخش فاصله انداز، صاف کن ظروف، اپلکیتور و اتوی لیبل هستند. از طرف دیگر میتوانیم دستگاه را به دو بخش مکنیک و الکترونیک تقسیم کنیم. در این جا قصد داریم دستگاه را بر اساس هردو دگاه مورد واکاوی قرار دهیم.

استراکچر در دستگاه لیبل چسبان

بخش استراکچر یا شاسی دستگاه که وظیفه حفظ و پایداری آنرا بر عهده دارد. این بخش دارای چند پارامتر مهم میباشد. نخست آنکه از استحکام کافی برخوردار باشد. برای این منظور بایستی ضمن طراحی اصولی، از متریال با ضخامت و ابعاد مناسب استفاده کنیم. این مهم سبب میگردد تا لرزش به هنگام کارکرد کم باشد. عموما استراکچر یک کاور از جنس استیل دارد. یعنی به این شکل که شاسی به صورت پروفیل بندی از فولاد میباشد. حال برای دو منظور از کاور استیل برای آن استفاده میکنیم. نخست جلوگیری از برخورد طوبت به پروفیل های شاسی است. این کار باعث بالار فتن عمر مفید دستگاه خواهد شد. نکته دوم حفظ زیبایی دستگاه است. البته نوع دیگری از ساخت استراکچر را هم داریم. در این مدل تمامی قطات شاسی از استیل هستند. به این ترتیب عمر مفید آن بسیار زیاد خواهد شد.

نوار نقاله در دستگاه لیبل زن صنعتی

نوار نقاله یا کانوایر (Conveyor) در این دستگاه وظیفه ای فراتر از حمل را بر عهده دارد. در حقیقت کار انتقال بطری ها بایستی به حوی باشد تا در روند لیبل چسبانی خللی ایجاد نکند. قائم بودن سطح نوار بر محو باز شدن لیبل ها تاثیر بسزایی بر آن دارد. البته این مسئله در مورد دستگاه دو طرفه کمی پیچیده تر هم هست. زیرا بجز انتقال بطری ها، محکم گداشتن آنها نیز بر عهده نوار خواهد بود.

فاصله انداز در دستگاه لیبل چسبان

عملکرد این بخش را به راحتی میتوانیم از نامش حدس بزنیم، ایجاد فاصله بین ظروف. فاصله بین ظروف یکی از پارامتر های تاثیر گذار در سرعت عملیاتی دستگاه و نیز دقت کار لیبل چسبانی است. از طرفی هر قدر فاصله کمتر باشد، در زمان یکسان تعداد بیشتری لیبل میچسبد. از طرف دیگر بالا بردن ظرفیت دستگاه سبب افزایش خطا میگردد. به همین دلیل ایجاد فاصله مناسب بسیار مهم است. ما در گروه صنعتی امین نزدیک به 4 مدل اصله انداز داریم که برای کاربرد های گوناگون به کار میروند.

راه بند پنوماتیک

ساده ترین نوع فاصله انداز، راهبند پنوماتیکی است. این مدل از دو جک پنوماتیک تشکیل شده است که توسط دو شیر برقی فرمان میگیرند. محور این جک ها را عمود بر نوار نقاله و در مسیر عبور بطری ها نصب میکنیم.  همچنین شیر های برقی را با برنامه ای مجزا در کنترلر (پی ال سی) کنترل میکنیم. آنچه که موجب اجاد فاصله میگردد تفاوت زمانی در باز و بسته شدن جک هاست. این فاصله را میتوانیم با کم و زیاد کردن این فاصله زمانی نعیین کنیم.

رپراند و صفحه تخت روبرو

این مدل از فاصله انداز مخصوص ظروف گرد (استوانه ای) است. این ظروف حین حرکت در نوار نقاله، با چرخش از رپراند میگذرد. فاصله بین بطری ها را با بالا و پایین آوردن سرعت چرخش رپراند تنظیم میکنیم. هرقدر چرخش تندتر باشد، عبور بطری ها سریعتر و فاصله آنها از هم کمتر خواهد بود. برعکس با پایین آوردن سرعت رپراند، چرخش بطری ها آهسته تر و عبورشان آرام تر خواهد بود. به این ترتیب برای رد شدن از رپراند به زمان بیشتری نیاز خواهند داشت. طبعا با بالا رفتن زمان، فاصله بینشان بیشتر خواهد شد.

صاف کننده بطری

بخش مهم دیگر صاف کننده بطری است. این بخش درمورد ظروف تخت (غیر استوانه) کاربرد دارد. ویژگی این بطری ها در دستگاه لیبل زن اینست که محل قرارگیری لیبل مهم است. در مورد ظروف استوانه ای، شروع چسباندن لیبل از هر کجای بطری که باشد تفاوتی ندارد. زیرا بطری کاملا قرینه 360 درجه ای است. ما در ظروف تخت این طور نیست. محل چسباندن لیبل کاملا مشخص است. بنابراین مهم است که بطری ها در نوار نقاله همگی تحت یک زاویه مشخص  به سمت اپلیکیتور بروند. برای این منظور از مکانیزم های متفاوتی استفاده می‌کنیم. هر کدام از آنها مخصوص یک نوع از بطری ها هستند. مثلا بطری های کتابی (قاعده مستطیل یا مربع) از دو رپراند روبروی هم استفاده می‌کنند. یا در مورد ظروف بیضوی از مکانیزم دیگری استفاده می‌کنیم.

اپلیکیتور

در حقیقت قلب دستگاه لیبل زن اتوماتیک اپلیکیتور است. جاییکه رول لیبل را نگه می‌دارد و آنها را یک به یک بر روی ظروف می‌چسباند. بنابراین آشنایی با آن می‌تواند در بهره برداری از آن کمک شایانی باشد. این بخش خود از چند زیر دسته تشکیل شده است و هرکدام از آنها وظیفه ای بر عهده دارند. این زیربخش ها عبارتند از: رول باز کن (یا فیدر- تغذیه)، رولیک های انتقال، تیغه، کشش لیبل و جمع آوری ضایعات.

رول باز کن

بخشی از اپلیکیتور که نگهداری رول لیبل را بر عهده دارد. این بخش بایستی بتواند ضمن نگهداری، در زمان های مناسب آنرا باز کرده و در اختیار بخش های بعدی قرار دهد. مکانیزم های متنوعی وجود دارند تا باز کردن رول را انجام دهند. از جمله آنها استفاده از بازوهای فنری است. بازویی که با نیروی فنر انتهای رول را می‌کشد و آنرا باز می‌کند. سادگی کار و نیز راحتی بررسی صحت عملکرد و همچنین سرعت در رفع عیب از مزایای آن است.

رولیک های انتقال

این رولیک ها مابین رول باز کن و تیغه قرار دارند. وظیفه آنها کنترل و هدایت لیبل های باز شده از رول تا لبه تیغه است. منظورمان از کنترل لیبل های باز شده شامل دو وجه است. نخست آنکه شل بودنشان در این مسیر را به حداقل برسانند. شل بودن لیبل باز شده از رول می‌تواند بر کیفیت لیبل چسبانی اثر سویی باشته باشد. بنابراین با دقت بسیار این مسئله را بررسی می‌کنیم. نکته دوم حفظ ارتفاع تنظیمی لیبل است. بسیار مهم است که ارتفاع تنظیمی برای لیبل از سطح اپلیکیتور در تمام مسیر آن یکسان بماند. این هم یکی از مسائل اثر گذار بروی کیفیت لیبل چسبانی است. اگر این ارتفاع یکسان نباشد، مسائل مختلفی را ایجاد خواهد کرد. از جمله آنها تغیر ارتفاع لیبل در محدوده تیغه است. این اتفاق منجر به بالا و پایین شدن لیبل بروی ظروف است.

تیغه

در دستگاه لیبل چسبان تیغه نقش بسیار مهمی را داراست. تیغه همان بخشی است که لیبل را از کاغذ سیلیکونی (کاغذ روغنی) جدا می‌کند. در حقیقت آنجاییکه لیبل برای چسبیدن به بطری آماده می‌گردد، این بخش است. در مورد تیغه چند نکته ظریف وجود دارد. اول آنکه تیغه بتواند وظیفه اصلی خود را به درستی انجام دهد. به این معنی که بتواند تمامی لیبل ها را از روی کاغذ روغنی جدا کند. بسیار مهم است که حتی یک لیبل هم جدا نشده از جلوی تیغه عبور نکند. یعنی ممکن است بطری به جلو بیاید، لیبل هم حرکت کند اما جدا نشود و به بطری نچسبد.

تیغه در دستگاه لیبل زن صنعتی وظیفه دیگری هم بر عهده دارد. درست است که وظیفه اصلی جدا کردن لیبل از کاغذ روغنی است، اما کیفیت این کار هم مهم است. کیفیت این کار شامل دو قسمت است. قسمت اول آنکه تمامی لیبل ها از کاغذ جدا شوند. اما قسمت دوم آنکه لیبل ها بدون انحراف جدا شوند. بسیار مهم است که آنها را به درستی و بدون انحراف جدا کنیم. زیرا در غیر این صورت آنها در محل مقرر قرار نمی‌گیرند.

کشش

گفتیم که اپلیکیتور قلب دستگاه لیبل چسبان است و البته میگوییم که  کشش قلب اپلیکیتور است. این بخش همان جاییست که لیبل را می‌کشد. این کشش سبب انجام رشته ای از کارهاست. باز شدن رول، حرکت رول باز شده در امتداد رولیک ها، رسیدن به تیغه، عبور از لبه تیغه، جدا شدن لیبل از کاغذ روغنی و چسبیدن به بطری می‌گردد. دقت در طراحی، ساخت و مونتاژ این بخش می‌تواند کار با کیفیتی ارائه دهد. موتور استپر یا سرو که صحبتش را کردیم در این قسمت قرار می‌گیرد. این بخش از دو رولیک اصلی تشکیل شده است. رولیک اول که به موتور متصل است و حرکت لیبل را رقم می‌زند. رولیک دوم که مماس بر اولی است و باعث انتقال حرکت چرخشی رولیک اول به لیبل میگردد. 

جمع آوری ضایعات

رول لیبل پشت چسب دار از تعادی لیبل های برش خورده تشکیل شده است. این لیبل ها همگی بروی یک نوار کاغذی روغنی (کاغذ سیلیکونی) قرار گرفته اند. کاغذ روغنی صرفا برای نگهداری لیبل ها و حفظ چسبندگی آنهاست. این کاغذ پس از جدا شدن لیبل کاربردی ندارد و ضایعات محسوب می‌شود. بنابراین نیاز داریم تا آنها را جمع آوری و در نهایت از دستگاه جدا کنیم. بخش مجزایی در دستگاه لیبل زن داریم که این کار را انجام خواهد داد. این بخش کاغذ روغنی را بصورت یک رول درمی‌آورد. به این ترتیب در انتهای کار می‌توانیم آنرا به راحتی از دستگاه جدا کنیم.